1. Rząd chiński realizuje znamienitą inicjatywę „Jeden pas, jedna droga”( Nowy Jedwabny Szlak ). Jakie rezultaty przyniosło wspólne tworzenie „Pasa i Szlaku” przez Polskę i Chiny?

Przyjaźń pomiędzy Chinami a Polską ma długą historię. Polska była jednym z pierwszych krajów, które uznały i nawiązały stosunki dyplomatyczne z Chińską Republiką Ludową, a także jako jeden z pierwszych krajów podpisała dokument o współpracy w zakresie wspólnej budowy ,,Pas i szlak”. W ostatnich latach oba kraje poprzez współpracę w rozwijaniu „Jednego pasa i jednej drogi” osiągnęły znakomite rezultaty. Wolumen dwustronnej wymiany handlowej między Chinami a Polską wzrósł z 14,81 mld USD w 2013 r. do 43,22 mld USD w 2022 r. Polska przez 18 lat z rzędu była największym partnerem handlowym Chin w Europie Środkowo-Wschodniej. Polska stała się ważnym węzłem komunikacyjnym dla nowego międzynarodowego szlaku transportowego pomiędzy Azją a Europą. 

Blisko 90% pociągów towarowych pokonujących trasę Chiny-Europa wjeżdżając do Unii Europejskiej przejeżdża przez- lub kończy swój bieg w Polsce. Ilość bezpośrednich połączeń lotniczych między stolicami Chin i Polski wzrosła obecnie do ośmiu lotów tygodniowo. Tygodniowo zawijają kontenerowce o pojemności  20 000 TEU bezpośrednie pomiędzy portami morskimi obu krajów. Polska jest jedynym członkiem-założycielem Azjatyckiego Banku Inwestycji Infrastrukturalnych w Europie Środkowo-Wschodniej. Największe chińskie banki otworzyły oddziały lub przedstawicielstwa w Polsce i dotychczas udzieliły lokalnym przedsiębiorstwom w Polsce finansowania o wartości ponad 2 miliardów dolarów. To wszystko to żywe przykłady chińsko-polskiej współpracy we wspólnym budowaniu „Pasa i Szlaku”.

2. Czy Pana zdaniem Polska może stać się atrakcyjnym rynkiem dla chińskich inwestycji w ramach inicjatywy „Jeden pas, jedna droga”?

Polska będąca dość dużym krajem Europy Środkowo-Wschodniej położona jest na „skrzyżowaniu” Europy. Kraj ten jest liczącym się członkiem Unii Europejskiej i jednym z przedstawicieli europejskich rynków wschodzących. Jako druga gospodarka świata i największy kraj rozwijający się, Chiny konsekwentnie pogłębiają reformy i otwierają się, wciąż utrzymując wysoką dynamikę rozwoju i wykazując dużą witalność swojej gospodarki.

Pomimo skutków pandemii Covid-19, chińsko-polska współpraca handlowa w ostatnich latach wciąż się rozwija. Do końca 2022 roku wartość chińskich bezpośrednich inwestycji w Polsce przekroczyła 4 miliardy dolarów. To przede wszystkim nowe źródła energii, branża samochodów elektrycznych, transportu oraz gier komputerowych cieszą się coraz większym zainteresowaniem inwestorów. Liczę, że chińscy i polscy przedsiębiorcy w pełni wykorzystają potencjał współpracy, jaki niesie ze sobą rozwój gospodarczy i rozmiar rynków obu krajów oraz, że będą stale rozszerzać i pogłębiać wzajemnie korzystną kooperację.

3. We współczesnym świecie pojawia się tendencja antyglobalistyczna. Czy uważa Pan, że globalizacja dobiega końca? Czy wspólna budowa „Pasa i Szlaku” może przyczynić się do globalizacji gospodarki?

We wrześniu tego roku przewodniczący Xi Jinping wygłosił przemówienie na Światowym Szczycie Handlu Usługami w ramach Międzynarodowych Targów Handlu Usługami w Chinach. Powiedział, że gospodarka światowa będzie prosperować, jeśli będzie otwarta, i upadnie, jeśli będzie zamknięta. Wezwał także społeczność międzynarodową, aby wspólnie chroniła tak niełatwo wypracowany wolny handel oraz multilateralny system handlowy i aby pracowała wspólnie, aby stworzyć lepszą i bardziej dostatnią przyszłość dla świata.

Chiny zarówno czerpią z- jak i przyczyniają się do globalizacji gospodarczej i ułatwień inwestycyjnych. Dziesięć lat temu przewodniczący Xi Jinping po raz pierwszy ogłosił inicjatywę „Jeden pas, jedna droga”, która dziś stała się najpopularniejszym międzynarodowym osiągnięciem i największą platformą współpracy międzynarodowej. Do czerwca br. Chiny podpisały ponad 200 dokumentów o współpracy w zakresie wspólnego tworzenia „Pasa i szlaku” ze 152 krajami (w tym Polską) i 32 organizacjami międzynarodowymi, obejmującymi 83% podmiotów, z którymi Chiny utrzymują stosunki dyplomatyczne. Wspólne rozwijanie „Pasa i Szlaku” nie będzie powtarzaniem starych gier geopolitycznych, ale ma być zbudowane na zasadach wspólnych konsultacji, wspólnego wkładu i dzielenia się, aktywnie wpisując się w strategiczne plany rozwoju i priorytety różnych krajów, promując wzajemną komunikację i odszukując wspólne interesy. ,,Pas i szlak” ma zapewnić każdemu z krajów możliwości rozwoju, dać sposobność uczestniczenia w globalnym zarządzaniu i lepszej integracji ze światowymi łańcuchami dostaw i wartości, a także dać impuls globalizacji gospodarczej.

4. Przez ostatnie lata wielu badaczy uważało, że wiek XXI będzie wiekiem Azji i Pacyfiku. Pod względem parytetu siły nabywczej Chiny stały się największą gospodarką świata. Jak Pan myśli, jaki jest tego sekret?

Od czasu powstania Chińskiej Republiki Ludowej, a zwłaszcza od okresu reform i otwarcia (polityki Deng Xiaopinga), Chiny w ciągu zaledwie kilku dekad zakończyły proces industrializacji, który zajął zachodnim rozwiniętym krajom setki lat. W kraju nastąpił proces szybkiego rozwoju gospodarczego i zapewniono długotrwałą stabilność społeczną, ponadto Chiny skutecznie promowały proces modernizacji świata. W ciągu ostatnich 100 lat Chiny poprzez indywidualne działanie odnalazły ścieżkę modernizacji w stylu chińskim i stworzyły nową formę cywilizacji. Fakty dowodzą, że modernizacja nie ma ustalonego modelu i nie jest uzależniona od jednego wyboru - każdy kraj może zrealizować swoje marzenie o modernizacji w zgodzie z własną myślą narodową i sprzyjając rozwojowi, który niesie korzyści dla swoich obywateli. Z drugiej strony, ślepe kopiowanie obcych wzorców nie tylko poprowadzi kraj w przeciwnym kierunku, ale może nawet mieć fatalne skutki. Modernizacja w stylu chińskim ma nie tylko wspólne cechy charakterystyczne dla modernizacji innych krajów, ale także te unikatowe, oparte na tradycyjnej kulturze Chin i współczesnych, unikatowych warunkach narodowych. Jest to modernizacja populacji na ogromną skalę, zapewniająca powszechny dobrobyt dla wszystkich, modernizacja harmonizująca kulturę materialną i duchową, w której człowiek i przyroda bezkonfliktowo współistnieją oraz modernizacja podążająca drogą pokojowego rozwoju.

Modernizacja w stylu chińskim ukazuje nowy obraz, który jest odmienny od zachodniego modelu modernizacji i tworzy nową formę cywilizacji ludzkiej.

5. Wraz z zakończeniem pandemii COVID-19 chińska branża turystyczna bardzo szybko się ożywia. Czy sądzi Pan, że Polska może na tym skorzystać? Jakie jest według Pana najważniejsze kryterium wyboru europejskich kierunków podróży przez chińskich turystów? Które miejsca w Chinach są Pana zdaniem najbardziej atrakcyjne dla turystów z Polski?

Stopniowe wznawianie przez Chiny turystyki wyjazdowej dodało impetu ożywieniu światowej branży turystycznej, a Polska niewątpliwie skorzysta na pobudzeniu chińskiej branży podróżniczej. Turyści z Chin od wielu lat odgrywają ważną rolę w grupie odwiedzających Polskę turystów z Azji. W 2019 r. liczba podróżnych z Chin, którzy odwiedzili Polskę sięgnęła 130 000. Biorąc pod uwagę fakt, że Polska trafiła na chińską listę destynacji wycieczek grupowych, uważa się, że do Polski będzie przyjeżdżać coraz więcej chińskich turystów. 

Chińscy turyści wybierając europejskie kierunki podróży zwracają uwagę na takie czynniki jak: łatwość uzyskania wizy, bezpieczeństwo w danym kraju, historię i kulturę tego miejsca oraz jego krajobraz i przyrodę. 

Miasta łączące dziedzictwo kulturowe i historyczne, naturalną przyrodę i nowoczesność są często najpopularniejszymi celami turystów przyjeżdzających do Chin. Pekin, Szanghaj, Kanton, Hangzhou, Chengdu, Chongqing to chińskie miasta, które w ostatnich latach stały się popularne wśród polskich turystów.

6. Kultura chińska jest w Polsce coraz bardziej obecna, ale ludzie wciąż niewiele o niej wiedzą. Czy może Pan w kilku słowach powiedzieć, co jest wyjątkowego w chińskiej kulturze?

Kultura chińska ma bardzo długą historię i jest na tyle złożona, że trudno ją streścić w kilku słowach. Tym, co ją wyróżnia jest z pewnością niezmienny od ponad pięciu tysięcy lat aspekt ,,harmonii”. Chińskie maksymy często podkreślają ideę harmonii - od tego, że harmonię należy cenić, lecz harmonia nie oznacza jednakowości, do tego, że idealne społeczeństwo to cały świat będący w harmonii, co pozwoli na wspólne szczęście. W kontekście odpowiedzialności: „silny nie powinien uciskać słabych, a bogaci nie powinni uciskać biednych”; aby „bez względu na wielkość kraju nie prowadzić do wojen, do mądrości „zamieniania działań wojennych w przyjaźń”. Jak powiedział przewodniczący Xi Jinping: „Bez względu na to, jak bardzo Chiny się rozwiną, nigdy nie będą dążyć do hegemonii, nigdy nie zaangażują się w ekspansję i nigdy nie przysporzą innym narodom przykrych doświadczeń, których same doświadczyły.”

Patrząc wstecz na historię relacji chińsko-polskich, wymiana kulturowa i artystyczna to ważne medium umacniania przyjaźni między obydwoma narodami. Już w XVII w. polski misjonarz Boym udał się do Chin po czym został ,,ambasadorem chińskiej kultury na Zachodzie”. Zespół Pieśni i Tańca Mazowsze był pierwszym zagranicznym zespołem pieśni i tańca, który wystąpił w Chińskiej Republice Ludowej, a Polska była jednym z pierwszych krajów, które podpisały umowę o współpracy kulturalnej z Chinami. Jesteśmy gotowi prowadzić z Polską jeszcze szerszą współpracę w dziedzinach kultury i sztuki w ramach inicjatywy „Jeden pas, jedna droga”, a także wykorzystać żagle wymiany kulturowej do promowania i stabilnego rozwijania Wszechstronnego Partnerstwa Strategicznego Chin i Polski.